Kanselarij der Nederlandse Orden

Corona

De coronacrisis stelde Kanselarij voor diverse uitdagingen. Net als voor de andere overheidsorganisaties gold voor de meeste medewerkers van de Kanselarij dat ze vanuit huis gingen werken. Met behulp van diverse thuiswerkfaciliteiten is die overgang over het algemeen goed verlopen. En de al geplande overgang naar het digitale werken voor het Kapittel voor de Civiele Orden kwam in een stroomversnelling. 

Na het besluit over de gewijzigde vormgeving van de Algemene Gelegenheid (lintjesregen) 2020 kwamen er daarnaast veel vragen vanuit gemeentes. Ze wilden overleggen over hoe ze uitvoering konden geven aan de richtlijnen van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Kapittel voor de Civiele Orden. Ook werden veel vragen gesteld over de uiteindelijke uitreikingen op 2 en 3 juni. 

Veel uitreikingen bij Bijzondere Gelegenheid konden vanwege het coronavirus niet doorgaan. Er werd vanuit de gemeentes zoveel contact gezocht met de Kanselarij over vervangende gelegenheden dat hiervoor een speciaal protocol werd opgesteld. 

Bijeenkomsten

In aanvulling op de voorlichtingsbijeenkomsten van het Kapittel voor de Civiele Orden met de burgemeesters in de provincies, organiseert de Kanselarij geregeld bijeenkomsten om aan bestuurders, medewerkers van gemeentes en provincies, en andere belangstellenden voorlichting te geven over het decoratiestelsel.

Veel geplande bijeenkomsten konden vanwege de coronacrisis niet doorgaan. Wel heeft het jaarlijkse overleg met de medewerkers van de provincies in 2020 plaatsgevonden, zij het digitaal. In vier vergaderingen in de maanden juni en juli 2020 werd onder andere gesproken over de ervaringen tijdens de coronacrisis, zoals het thuiswerken, de bijzondere lintjesregen, het wijzigen of annuleren van Bijzondere Gelegenheden en beleidsmatige zaken. Ook het nieuwe digitale systeem voor het verwerken van voorstellen voor Koninklijke onderscheidingen LINT werd geëvalueerd.  

Het digitale systeem LINT is in 2020, anders dan zijn voorgangers, ook toegankelijk voor de ketenpartners in het Caribisch deel van het Koninkrijk. De Kanselarij heeft voorlichtingsbijeenkomsten verzorgd aan de bij het decoratieproces betrokken actoren van Curaçao, Aruba en Bonaire. Ook aan de nieuwe - in september 2020 benoemde - decoratiecommissie van Sint Eustatius is voorlichting gegeven.

Enquête onder gemeentemedewerkers

In 2020 heeft de Kanselarij een online enquête gehouden onder de medewerkers van de gemeenten die belast zijn met het behandelen van aanvragen voor Koninklijke onderscheidingen. Zij zijn belangrijke partners voor de Kanselarij. Het doel was om inzicht te krijgen in de werkzaamheden op gemeentelijk niveau en de wijze waarop gemeenten hun taak invullen. De respons was uitstekend: 83% van de 355 gemeenten heeft de enquête ingevuld. De uitkomsten schetsten een positief beeld en hebben de Kanselarij nuttige informatie geleverd in de vorm van complimenten, aandachtspunten en suggesties. Enkele punten daarvan zijn inmiddels verwerkt, zoals de verbetering van het voorstelformulier en de vernieuwde website. Ten aanzien van andere vraag- en aandachtspunten is in de terugkoppeling over de enquête naar de gemeenten een toelichting en verduidelijking gegeven. Verder is vanuit de Kanselarij toegezegd dat er aandacht zal uitgaan naar de communicatie, onder andere over eventuele beleidsaanpassingen en ontwikkelingen. Een uitvloeisel hiervan was de ontwikkeling van een halfjaarlijkse nieuwsbrief voor kabinetsmedewerkers die in 2021 voor het eerst is verschenen.

Bedrijfsvoering

ICT

Na de invoering van het nieuwe digitale systeem LINT voor het verwerken van Koninklijke onderscheidingen in 2019 is in 2020 het systeem verder doorontwikkeld. Een belangrijke nieuwe functionaliteit betreft de mogelijkheid voor burgers om online iemand voor te dragen voor een Koninklijke onderscheiding. De eerste ervaringen bij de gemeentes waar het voorstel in eerste instantie binnenkomt waren heel positief. 
Met deze en met andere nieuwe zichtbare en onzichtbare aanpassingen aan het systeem is het project LINT in december 2020 afgerond. Dit wil zeggen dat de Kanselarij der Nederlandse Orden afscheid heeft genomen van een deel van het projectteam dat namens de Kanselarij ruim vier jaar heeft gewerkt aan LINT. Het verdere onderhoud en de doorontwikkeling zijn nu in handen van de Kanselarij zelf.

Verder zijn op het kantoor aan de Nassaulaan alle printfaciliteiten vervangen. Ook werken alle medewerkers nu op een nieuwe Windowsversie en met een update van de Rijkswerkomgeving.

Personele ontwikkelingen

In verband met de ontwikkelingen op het gebied van privacywetgeving en de openbaarheid van bestuur is er in 2020 structureel een functionaris gegevensbescherming aan de personeelsformatie van de Kanselarij der Nederlandse Orden toegevoegd.
Het in 2019 ingevoerde systeem voor de verwerking en het beheer van Koninklijke onderscheidingen LINT vraagt om constant onderhoud en doorontwikkeling. Hiervoor is een nieuwe medewerker informatie en automatisering aangenomen die het functioneel beheer van het systeem ter hand neemt. De vorige medewerker automatisering heeft elders binnen het Rijk een nieuwe aanstelling gevonden.

In verband met de overgangsregeling voor de leden van de vrijwillige brandweer die na twintig jaar repressieve dienst niet meer automatisch in aanmerking komen voor een Koninklijke onderscheiding was er tijdelijk extra capaciteit bij de afdeling Decoraties & Advies beschikbaar gesteld. 

Gebouwbeheer

Het historische pand aan de Nassaulaan waar de Kanselarij der Nederlandse Orden kantoor houdt, behoeft regelmatig onderhoud. In 2020 zijn zowel de keuken als alle toiletgroepen vernieuwd. De halogeenverlichting is vervangen door energiezuinige LED-verlichting en er is een nieuw elektrisch schuifhek geplaatst aan de achterzijde van het gebouw. 

Bedrijfshulpverlening (BHV)

In verband met de coronapandemie was met de minimale personeelsbezetting ook de aanwezigheid van de BHV-ploeg zeer beperkt. De twee nieuwe leden die in 2019 het team hadden versterkt konden pas in het najaar van 2020 de opleidingen voltooien. Sinds eind november 2020 zijn zij beiden gecertificeerd als allrounders. Ook de nieuwe coördinator kon de opleiding voor ploegleider pas eind 2020 afronden. De aed is gecontroleerd en de brandmeldinstallatie vervangen. Er is één ontruimingsoefening gehouden. Alle medewerkers van de Kanselarij ontvingen een instructiemail over hoe te handelen bij brand. 

Overige onderscheidingen

De Kanselarij der Nederlandse Orden is behalve voor de versierselen behorende bij de Nederlandse Ridderorden en de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon ook verantwoordelijk voor het beheer en de uitgifte van diverse andere onderscheidingen. 
In 2020 zijn de volgende onderscheidingen verstrekt:

• 800 Medailles voor trouwe en langdurige dienst Nederlandse Politie
• 5150 Medailles voor langdurige en trouwe dienst Ministerie van Defensie
• 1499 Vrijwilligersmedailles Openbare Orde en Veiligheid
• 40 Herinneringsmedailles Buitenlandse Bezoeken
• 1 Erepenning voor Verdiensten jegens Openbare Verzamelingen

Voorlichting

De Kanselarij heeft sinds 2020 een nieuwe website. Door over te stappen naar het Platform Rijksoverheid Online als provider voldeed de Kanselarij bijna direct aan alle eisen die worden gesteld aan overheidswebsites op het gebied van toegankelijkheid en webarchivering. Daarnaast is op de nieuwe website ruimte gemaakt voor de bijzondere verhalen die vaak achter de Koninklijke onderscheidingen schuil gaan. 

Het zwaartepunt van de communicatie en voorlichtingsactiviteiten vindt traditiegetrouw plaats rond de Algemene Gelegenheid (lintjesregen). In 2020 is er in samenwerking voor de tweede keer met de communicatie-afdeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een kleine social-mediacampagne uitgevoerd, waarbij een enkele gedecoreerden werden geportretteerd. Vanwege de 75ste verjaardag van de Nederlandse bevrijding was er dit jaar speciale aandacht voor  gedecoreerden die de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend hebben gehouden. De verhalen over de achtergrond van hun verdiensten werden gepost op de diverse kanalen van het ministerie, wat zorgde voor veel views, likes en shares. Mensen die op eigen initiatief hun Koninklijke onderscheiding of die van een gedecoreerde lieten zien op de social media, kregen een felicitatie vanuit het ministerie.

Als onderdeel van het Platform Heldenwaardering is de Kanselarij der Nederlandse Orden nauw betrokken bij de jaarlijkse Nationale Heldendag. In 2020 was er in verband met de coronamaatregelen helaas geen officiële ceremonie, waarbij helden een onderscheiding kregen uitgereikt. Het televisieprogramma Tijd voor MAX heeft in samenwerking met het Platform Heldenwaardering op maandag 23 november een aantal helden alsnog in het zonnetje gezet. Onder hen was Giel de Koning uit Gemert die vanwege het redden van een oudere dame uit een brandend huis de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in brons had ontvangen. Hij zat net als de Kanselier der Nederlandse Orden Henk Morsink aan tafel bij Tijd voor MAX. Samen leverden ze een bijdrage aan de bekendheid van deze hoogste onderscheiding voor burgerlijke heldenmoed in Nederland.

Decoratiestelsel en besluit draagvolgorde onderscheidingen

In 2020 zijn er geen wijzigingen aangebracht aan het decoratiestelsel en het Besluit draagvolgorde onderscheidingen. Het huidige besluit - met informatie over de volgorde waarin onderscheidingen naast elkaar gedragen mogen worden en een uitgebreide toelichting - is op 18 oktober 2017 gepubliceerd in de Staatscourant.